تحقیقات جنگلهای زاگرس، جلد ۳، شماره ۱، صفحات ۴۷-۵۸
عنوان فارسی نقش توپوگرافی و خاک در مرگ و میر درختان جنگل‌های بلوط زاگرس میانی
چکیده فارسی مقاله زوال بلوط پدیده پیچیده چندعامله‌ای است که جنگل‌های بلوط در اکثر نقاط دنیا و ایران با آن روبرو هستند. به‌منظور بررسی نقش توپوگرافی و برخی خصوصیات خاک در پدیده مرگ و میر درختی رخ‌داده در جنگل‌های بلوط ایرانی، منطقه جنگلی شلم واقع در شمال استان ایلام انتخاب گردید. منطقه مورد مطالعه به 20 واحد همگن از نظر توپوگرافی تقسیم شد. در هر واحد همگن 3 پلات دایره‌ای 1/0 هکتاری به‌منظور اندازه‌گیری میزان مرگ و میر درختی به‌صورت تصادفی منظم پیاده و یک پروفیل برای اندازه‌گیری برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (بافت، درصد رطوبت، درصد آهک، درصد مواد آلی و مقدار نیتروژن به تفکیک هر افق و عمق خاک) حفر گردید. در هر پلات قطر برابر سینه، قطر حداقل و حداکثر تاج درختان، درصد خشکیدگی تاج، مبدأ پایه‌ها و فرم رویشی آن‌ها به تفکیک گونه و متغیرهای رویشگاهی اندازه‌گیری و ثبت شد. نتایج نشان داد که به‌طور متوسط 7/15 درصد از موجودی جنگل کاهش‌یافته که 65/97 درصد آن متعلق به گونه بلوط ایرانی بوده است. نتایج رگرسیون خطی چندگانه و آنالیز RDA نشان داد که مرگ و میر درختی متأثر از ارتفاع از سطح دریا و تا حدودی جهت جغرافیایی بود؛ اما شیب دامنه تأثیر معنی‌داری نشان نداد. بیشترین میزان مرگ و میر درختی در طبقه‌های ارتفاعی بالا و جهت‌های جنوبی و غربی بود. همچنین تجزیه واریانس رگرسیونی و آنالیز RDA نشان داد که مرگ و میر درختی متأثر از عمق و بافت خاک است. به‌طوری‌که بیشترین میزان مرگ و میر درختی در خاک‌های با عمق کمتر و درصد شن کمتر و سیلت بالاتر بود. نتیجه‌گیری شد که توپوگرافی و خاک نقش مؤثری در مرگ‌ومیر درختان و گسترش خشکیدگی در سطح جنگل‌های زاگرس دارند. شناسایی شرایط حاد از نظر توپوگرافی و خاک در این جنگل‌ها می‌تواند در مدیریت خشکیدگی درختی راهگشا و سودمند باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله توپوگرافی، جنگل‌های بلوط ایرانی، خاک، خشکی، مرگ و میر درختی
عنوان انگلیسی The Role of Topographic and Edaphic Factors in Mortality of Trees in Middle Zagros Persian Oak (Quercus brantii) Forests
چکیده انگلیسی مقاله Oak decline is a complex phenomenon that oak forests are faced with it across the world and Iran. Shalam forested area located in north of Ilam province was selectedto determine the role of topographicand some edaphic factors in tree mortality happened in Persian oak forests. The study region was divided into 20 homogeneous topographic units. Within each homogeneousunit,three 0.1-haplots were randomly-systematically established for measuring the rate of tree mortality and oneprofile was prepared for characterization ofsome physical and chemical soil characteristics (texture, moisture content, TNV%, OC% and N for each soil layer, and soil depth). In each plot,diameter at breast height (DBH), maximum and minimum crown diameters, crown dieback percent, origination and form of trees and shrubs for all species and site variables weremeasured. Results showed that 15.7% of forest stock had reduced while 97.65% of it belonged to Persian oak species. The results of multiple linear regression and RDA showed that tree mortality was significantly affected by elevation and aspect, but not by slope. The highestrate of tree mortality was observedin high elevation and south and west aspects. Also the results of multiple linear regression and RDA showed that tree mortality was significantly affected by soil depth and texture. So, the highestrate of tree mortality was observed in soils with less depth, less sand% and more silt%. It was concluded that topography and soil have effective role in tree mortality and its expansion across Zagros forests. Identifying the critical conditions in terms of topography and soil in these forests can help and be useful in the management of tree dieback.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله احمد حسینی | ahmad hossieni
professor, forests, rangelands, and watershed management research department, ilam agricultural and natural resources research and education center, areeo, ilam, iran
بخش تحقیقات جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران
سازمان اصلی تایید شده: مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام

محسن حسینی | mohsen hossieni
نور- دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی تربیت مدرس
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)

نشانی اینترنتی http://yujs.yu.ac.ir/jzfr/browse.php?a_code=A-10-56-4&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1870/article-1870-317043.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات