پژوهش های بذر ایران، جلد ۹، شماره ۱، صفحات ۱۳۱-۱۵۰
عنوان فارسی پاسخ‌ خفتگی و جوانه‌زنی بذر باریجه (Ferula gummosa) تحت پیش‌تیمارهای مختلف هورمونی و سرمادهی مرطوب
چکیده فارسی مقاله مقدمه: باریجه یکی از مهم­ترین گیاهان دارویی بومی ایران است که استفاده از فراورده­ها و مشتقات آن در صنایع مختلف رواج فراوان یافته است. به همین دلیل برداشت بی­رویه این‌گونه‌ی گیاهی از رویشگاه‌های طبیعی گسترش یافته و باعث شده در فهرست گونه­های گیاهی درخطر انقراض قرار بگیرد. بنابراین تلاش برای زراعی‌سازی و کاشت این گیاه موردتوجه محققان واقع‌شده است. وجود سطوح بالایی از خفتگی و به‌تبع آن جوانه­زنی نامطلوب بذرهای باریجه، کاشت آن در مزارع  و همچنین مراتع را با مشکل جدی روبه­رو ساخته است. عدم وجود اطلاعات کافی در خصوص رفتار جوانه­زنی و روش­های شکست خفتگی بذرهای باریجه سبب شده است محققان علوم بذر توجه کمتری به این‌گونه گیاهی داشته باشند. ازاین‌رو، این مطالعه به­منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف بر رفع خفتگی بذرهای باریجه طراحی و اجرا شد. مواد و روش­ها: در این مطالعه از بذرهای دو جمعیت باریجه جمع‌آوری‌شده از مراتع شهرستان یاسوج و همچنین بذرهای تهیه‌شده از شرکت پاکان بذر اصفهان استفاده شد. بذرهای باریجه به مدت 120 روز در معرض تیمار سرمادهی مرطوب قرارگرفت و قابلیت جوانه­زنی و رفع خفتگی بذرها مطالعه شد. همچنین به‌منظور ارزیابی جنبه­ی کاربردی این تیمار تأثیر خشک‌کردن بذرها بر قابلیت جوانه­زنی، پس از دریافت تیمار سرمادهی نیز موردمطالعه قرار گرفت. در این مطالعه تأثیر پیش تیمارهای مختلف هورمونی شامل اسید جیبرلیک و سیتوکین­ها (کینیتین و 6-بنزیل آمینوپورین) در غلظت‌های مختلف بر رفتار جوانه­زنی و خفتگی بذرها بررسی‌شد و تأثیر این تیمارها در توانایی رفع خفتگی بذرها مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته­ها: نتایج نشان داد رفتار جوانه­زنی و خفتگی بذرهای دو جمعیت باهم متفاوت بوده و تأثیر تیمارهای مختلف بر قابلیت جوانه­زنی بذرها نیز متفاوت بود. در هردو جمعیت سرمادهی بذرها تا 60 روز موجب افزایش قابلیت جوانه­زنی و پس ‌از آن با افزایش دوره سرمادهی جوانه­زنی بذرها کاهش یافت. همچنین مشخص شد خشک‌کردن بذرها پس از سرمادهی موجب کاهش جوانه­زنی بذرها می­گردد. با بررسی علت این موضوع مشخص شد، مهم­ترین دلیل کاهش قابلیت جوانه­زنی بذرها در دوره­های بلندمدت سرمادهی جوانه­زدن بذرها در بستر سرمادهی و به عبارتی تفاوت در سطوح خفتگی بذرها در دوره­های مختلف سرمادهی مرطوب بود. به این صورت که احتمالا بذرهای نمونه گیری شده پس از 60 روز سرمادهی بذرهایی با سطوح کمون عمیق­تر هستند.  غلظت‌های مختلف جیبرلیک اسید و سیتوکینین­ها نیز به­طور معنی‌داری موجب بهبود رفتار جوانه­زنی بذرها و رفع خفتگی در هر دو جمعیت باریجه شد. نتیجه­گیری: نتایج این مطالعه بیانگر وجود سطوح متفاوت از خفتگی بذر در جمعیت­های مختلف باریجه بود. همچنین مشخص شد تیمار سرمادهی و پیش‌تیمار بذرها با استفاده از جیبرلیک اسید و پیش تیمارهای هورمونی به­ویژه سیتوکینین­ها می­تواند به­طور قابل­توجهی در رفع خفتگی بذرها مؤثر واقع شود. همچنین با توجه به تأثیر تیمارهای مختلف نتیجه­گیری شد که خفتگی در بذرهای باریجه از نوع خفتگی مورفوفیزیولوژیک نیمه­عمیق و عمیق می­باشد
کلیدواژه‌های فارسی مقاله کینیتین، 6-بنزیل آمینو پورین، پسابیدگی، گیاهان دارویی
عنوان انگلیسی Germination and dormancy response of Galbanum seeds (Ferula gummosa) under different hormonal pre-treatments and cold stratification
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Galbanum is one of the most important native medicinal plants in Iran that today the use of its products and derivatives has become widespread in various industries. That's why; atypical harvesting of this plant species from natural habitats has put this species in the list of endangered plant species. Therefore, efforts to cultivate this plant have been considered by researchers. Seed dormancy is one of the most important factors in controlling and preventing seed germination, especially in the seeds of Rangeland plants and weedy species. Existence of high dormancy levels and as a result of undesirable germination of Galbanum seeds; it has caused serious problems in the cultivation of this plant. Lack of information about germination behavior and dormancy failure methods of Galbanum seeds has caused seed scientists to pay less attention to this plant. Hence, this study was designed and conducted to investigate the effect of different treatments on dormancy-breaking of Galbanum seeds. Materials and Methods: In this study, the seeds of two populations of Galbanum collected from the pastures of Yasuj and the seeds prepared from Pakan Bazr Isfahan Company were used. Seeds were exposed to cold stratification test for 120 days and the germination/dormancy behaviors of the seeds were studied. Also, in order to evaluate the practical aspect of this treatment, the effect of seed drying on germination ability after receiving the stratification treatment was studied. In this study, the effect of different hormonal pre-treatments including gibberellic acid (GA3) and cytokines (Kinetin, 6-Benzylaminopurin) in different concentrations on germination and dormancy behavior of seeds was investigated and the effect of these treatments on the ability to dormancy eliminate was evaluated. Results: Results showed that the germination/dormancy behaviors of seeds of Galbanum populations were different and also the effect of different treatments on seeds germination and dormancy was varied. The effect of cold stratification on seed germination capacity showed that in both populations, stratification increased germination capacity up to 60 days and then decreased with increasing cold stratification period. It was also found that drying the seeds after receiving the cold stratification reduces the effect of this treatment on seed germination. Investigating the cause of this issue, it was found that the most important reason for the decrease in seed germination capacity in long-term cold stratification periods was seed germination in the stratification bed and differences in seed dormancy levels in different periods of stratification. The results of the effect of hormonal pre-treatments on germination and dormancy behavior of Galbanum seeds showed that different concentrations of gibberellic acid and cytokinins also significantly improved seed germination behavior and dormancy breaking in both populations.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Keywords, Kinetin, 6-Benzylaminopurin, desiccation tolerance, .Medicinal Plants
نویسندگان مقاله محسن ملک | Mohsen Malek
Seed and Plant Certification and Registration Research Institute, Karaj
موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج

فرشید حسنی | Farshid Hassani
Seed and Plant Certification and Registration Research Institute, Karaj
موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج

عنایت رضوانی خورشیدی | Enayat Rezvani Khorshidi
Seed and Plant Certification and Registration Research Institute, Karaj
موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج

علی شایانفر | Ali Shayanfar
Seed and Plant Certification and Registration Research Institute, Karaj
موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج

بیتا اسکویی | Bita Oskoee
Seed and Plant Certification and Registration Research Institute, Karaj
موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج

عباس دهشیری | Abbas Dehshiri
Seed and Plant Certification and Registration Research Institute, Karaj
موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج

نشانی اینترنتی http://yujs.yu.ac.ir/jisr/browse.php?a_code=A-10-574-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده فیزیولوژی بذر
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات