پژوهش های بذر ایران، جلد ۸، شماره ۲، صفحات ۸۱-۹۶
عنوان فارسی برآورد دماهای کاردینال جوانه‌زنی بذر گوجه‌فرنگی با استفاده از توابع رگرسیون غیر‌خطی
چکیده فارسی مقاله مقدمه: جوانه­زنی از مهم‌ترین فاکتورهای تعیین­کنندۀ موفقیت و یا شکست در استقرار گیاهان بوده و در صورت عدم وجود محدودیت در سایر عوامل محیطی محدود کننده مانند رطوبت، دمای محیط تعیین­کنندۀ سرعت و درصد نهایی جوانه­زنی بذور خواهد بود . این پژوهش با هدف بررسی برخی شاخص­های جوانه­زنی و ارزیابی مدل­های رگرسیون غیرخطی برای برآورد دماهای کاردینال دو واریته جدید گوجه فرنگی انجام پذیرفت. مواد و روش­ها: آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی شامل هفت سطح دما (5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سلسیوس) و دو رقم گیاه گوجه فرنگی (گوجه فرنگی گیلاسی قرمز Var. Cerasiformi و گوجه فرنگی گلابی زرد Var.Yellow Pear­) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال 1398 اجرا گردید. برای تعیین رابطۀ میان سرعت جوانه­زنی و دما از توابع بتا، دندانه­ای و دوتکه­ای و از تابع لجستیک به منظور توصیف الگوی مناسب جوانه­زنی دو رقم این گیاه در پاسخ به هر سطح دما در طی زمان استفاده گردید. یافته­ها: نتایج تجزیه واریانس نشان­دهنده اثر معنی­دار برهمکنش دما و رقم بر تمام صفات اندازه­گیری شده در این آزمایش بود. نتایج نشان داد که درصد جوانه­زنی در رقم گوجه­فرنگی زرد گلابی در دماهای 15، 20، 25 و 30 درجه به­ترتیب برابر 93، 96، 95 و 86 درصد و در رقم قرمز گیلاسی در بازه دمایی اشاره شده به ترتیب برابر 95، 98، 93، 98 درصد بود. هیچکدام از دو رقم گوجه فرنگی در دماهای 5، 10 و 35 درجه سانتی­گراد قادر به جوانه­زنی نبودند. بر اساس نتایج خروجی از توابع برازش داده شده، مشخص شد که در بین تابع­های رگرسیونی غیر خطی آزمون شده در این پژوهش، تابع­ دوتکه­ای به­خوبی سرعت جوانه­زنی بذر رقم­های گوجه فرنگی مورد مطالعه را در برابر دما، توصیف نمود (ضریب تعیین[1]≥93/0 و شاخص آکاییک[2]≤70-). هم‌چنین تابع لجستیک نیز برازش مناسبی بر جوانه­زنی دو رقم در سطوح بین 15 تا 30 درجه­ سانتی­گراد (R2≥0.96) در برابر زمان داشت. بر اساس تابع دو تکه­ای، دماهای پایه، بهینه و سقف به ترتیب برای رقم گلابی زرد 25/11، 72/28 و 0/35 و برای رقم گوجه گیلاسی قرمز 97/10، 61/28 و 0/35 درجه سانتی­گراد تخمین زده شد. نتیجه­گیری: جوانه­زنی هر دو رقم گیاه گوجه فرنگی نسبت به تغییرات دما حساسیت نشان می‌دهد. در دماهای بالاتر از دمای حداقل، با افزایش دما هم نرخ جوانه­زنی و هم سرعت آن افزایش پیدا کرد و این افزایش تا دمای مطلوب ادامه داشت و پس از آن روند تغییرات درصد و سرعت جوانه­زنی به ازای دما کاهشی گردید. هم‌چنین نتایج بدست آمده از تابع لجستیک نشان داد که رقم زرد گلابی در مقایسه با قرمز گیلاسی، به افزایش دماهای بیش بهینه، حساس­تر است و با افزایش دما از 25 درجه به 30 درجه سانتی­گراد جوانه­زنی از 79/97 به 09/85 درصد کاهش یافت.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله دمای بهینه، دمای پایه، واریته گلابی زرد، واریته گیلاسی قرمز، مولفه‌های جوانه‌زنی
عنوان انگلیسی Estimation of Cardinal Temperatures for Tomato Seed Germination Using Nonlinear Regression Models
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Seed germination is one of the most important factors determine success of failure of crop establishment. In the absence of other environmental limiting factors such as moisture, temperature would determine the rate and overall seed germination. This research was conducted with the aim of investigation the effect of temperature regimes on seed germination, quantify the response of germination rate to temperature and to find cardinal temperatures for different germination percentiles in solanum lycopersicom. Material and methods: Two-way factorial experiment including seven constant temperatures (5, 10, 15, 20, 25, 30 and 35 oC) and two tomato varieties (Red cherry: var. Cerasiformi and Yellow pearl: var. Yellow Pear) was conducted based on a completely randomized design arranged in thee replications at the seed technology laboratory of Agricultural Sciences and Natural Resources university of Khuzestan in 2019. Cardinal temperatures of two tomato cultivar were determined using four nonlinear regression models (four parameters beta, segmented and dent-like). Relationship between germination rate and temperature was also quantified using three parameter logistic model. Findings: Results of analysis of variance showed that the interaction effect of temperature and variety was significant on all studied traits. Results showed that respectively at temperatures of 15, 20, 25 and 30 oC, total seed germination for yellow pearl tomato was 93%, 96%, 95% and 86% and for red cherry tomato was 95, 98, 93 and 98 oC. There was no seed germination for both tomato varieties at 5, 10 and 35 oC. Based on the results of fitted models, it was cleared that among studied models, the best fit for the explanation of relationship between germination rate of tomato varieties and temperature was obtained from segmented model (AICc≤70, R2=0.93). Three parameter logistic function exhibited a reasonable fit (R2=0.96) for germination time course under temperature range of (15 to 30 oC). Based on the segmented model, base, optimum and ceiling temperatures of Yellow pearl and Cherry tomato were 11.25, 28.72, 35.00 oC and 10.97, 28.361 and 35 oC, respectively. Conclusion: Both tomato variety exhibited some degree of sensitivity to temperature treatments. Seed germination rate and number of germinated seeds linearly increased higher temperatures above base, until the optimum temperature and then started to decline as the temperature exceeded from optimum range. Keywords: Base temperature, Logistic model, Optimal temperature, Segmented model, Yellow Pear and Cerasiformi varieties. Highlights: 1- Investigation on the pattern of seed germination in two new tomato varieties under temperatures regimes 2- Evaluation of cardinal temperatures of two new tomato varieties using nonlinear regression models.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Optimum temperature, Yellow pearl, Cherry tomato, Germination traits
نویسندگان مقاله فاطمه لجم اورک شیرپور | Fatemeh Lajorak Shirpour
Department of Plant Production and Genetics, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan
گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

یزدان ایزدی | Yazdan Izadi
Department of Plant Production and Genetics, Shahid Chamran University of Ahwaz
دانشگاه شهید چمران اهواز

سید امیر موسوی | Seyed Amir Moosavi
Department of Plant Production and Genetics, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan
گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

نشانی اینترنتی http://yujs.yu.ac.ir/jisr/browse.php?a_code=A-10-495-2&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده اکولوژی بذر
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات